2 marca 2011 r. Sąd Najwyższy rozpoznał i odrzucił skargę kasacyjną Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie Jarosława Sroki, skazanego za odmowę opublikowania sprostowania na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku - Prawo prasowe (sygn. akt. II KK 174/08). Mimo że przepis dotyczący sprostowania Trybunał Konstytucyjny uznał w ubiegłym roku za niezgodny z konstytucją. Sąd

Na rozprawie stawił się pełnomocnik oskarżonego adw. Ryszard Kuciński oraz adw. Mikołaj Pietrzak. Oskarżony i przedstawiciele oskarżycieli posiłkowych nie stawili się. Również przedstawiciel RPO się nie stawił.  Sprawa J. Sroki zainspirowała Rzecznika Praw Obywatelskich do złożenia skargi konstytucyjnej. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 1 grudnia 2011 r. uznał, że art. 46 ust. 1, art. 31 oraz art. 33 ust. 1 pkt. 1-4 Prawa prasowego jest sprzeczny z art. 2 i 42 ust. 1. Trybunał uznał, że brak precyzji w przepisach określających warunki odmowy opublikowania sprostowania w powiązaniu z odpowiedzialnością karną przeczy zasadzie pewności prawa. Trybunał nie wykluczył jednak utrzymania odpowiedzialności karnej przez ustawodawcę. W zdaniu odrębnym do wyroku sędzia Stanisław Biernatt uznał, że skutkiem wyroku powinna być depenalizacja czynów polegających na naruszeniu przez redaktorów naczelnych obowiązków określonych w art. 31 oraz 33 ust. 1 Prawa prasowego.  

J. Sroka pełnił funkcję redaktora naczelnego dziennika „Puls Biznesu”. Dnia 16 lipca 2007 r. w piśmie tym ukazał się artykuł autorstwa Marii Trepińskiej pt. „Śląskie stopy”. Opisywał on prywatyzację Huty Łaziska oraz działań GEMI Sp. z o.o. w toku tego procesu. Artykuły dotyczące tego problemu ukazały się także w podobnym czasie w innych dziennikach. 27 lipca 2007 r. pełnomocnik GEMI Sp. z o.o. skierował do redaktora naczelnego „Pulsu Biznesu” J. Sroki pismo z żądaniem opublikowania sprostowania o treści zawartej w piśmie. Pismem z 20 sierpnia 2004 r. J. Sroka poinformował o odmowie publikacji sprostowania w treści zaproponowanej przez pełnomocnika Huty Łaziska S.A. Do odmowy J. Sroka złożył obszerne wyjaśnienie. 

W wyniku zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa z art. 46 ust. 1 Ustawy Prawo prasowe, złożonego przez przedstawicieli Huty Łaziska i GEMI sp. z.o.o., wszczęto przeciwko J. Sroce postępowanie karne. Dnia 27 lipca 2005 r. Prokuratura Rejonowa Warszawa skierowała akt oskarżenia przeciwko J. Sroce, oskarżając go o popełnienie czynu z art. 46 ust. 1 Prawa prasowego. 

Wyrokiem z 25 października 2006 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie Wydział IV Karny uznał J. Srokę winnym zarzucanego mu czynu i wymierzył mu karę grzywny w wysokości trzydziestu stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 zł. Ponadto, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w wysokości 390 złotych, w tym 300 złotych tytułem opłaty. W uzasadnieniu wyroku, Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi stanął na stanowisku, że: „Sprostowanie w rozumieniu art. 31 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe umożliwia zainteresowanemu przedstawienie własnej wersji wydarzeń. Nakazując odnoszenie się do faktów, ustawodawca zezwala prostującemu wiadomość na przedstawienie opinii publicznej tego, jak te fakty odbiera. Tak więc sprostowanie, z natury rzeczy, służy przedstawieniu przez prostującego jego subiektywnego punktu widzenia.” Dalej, Sąd stwierdził także m.in., że „(...) redaktorowi naczelnemu przysługuje co do zasady prawo oceny charakteru dokumentu mającego stanowić sprostowanie, nie ma jednak redaktor naczelny uprawnienia, aby w ten sposób ograniczać prawo prostującego do przedstawienia swojego stanowiska.”

J. Sroka złożył od wyroku apelację. Wyrokiem z 5 marca 2007 r. Sąd Okręgowy dla Warszawy Pragi utrzymał w mocy wyrok sądu pierwszej instancji. 

Równolegle do postępowania karnego, sprawa toczyła się na drodze cywilnoprawnej z powództwa Radosława Miśkiewicza i Andrzeja Miśkiewicza, Huty Łaziska S.A. i GEMI sp. z.o.o. przeciwko Jarosławowi Sroce, Marii Trepińskiej (autorce artykułu pt. „Śląskie stopy”) oraz Bonnier Business Polska Sp. z.o.o. (wydawcy „Pulsu Biznesu”) o nakazanie sprostowania, ochronę dóbr osobistych i zapłatę. Wyrokiem z 30 stycznia 2007 r. Sąd Okręgowy dla Warszawy Pragi Wydział I Cywilny powództwo oddalił. W uzasadnieniu wyroku, Sąd expressis verbis uznał, że „powodowie nie wykazali, że objęta sporem publikacja naruszyła ich dobra osobiste.” 

Na prośbę Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka (HFPCz) Rzecznik Praw Obywatelskich zdecydował o wniesieniu skargi kasacyjnej na podstawie art. 521 Kodeksu postępowania karnego. Jednocześnie prawnicy HFPCz złożyli w sprawie J. Sroki skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka powołując się na naruszenie art. 10 (wolność słowa) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

- Ta sprawa ma wymiar bardziej ogólny: pokazuje, że w ciągu 18 miesięcy, które TK pozostawił na zmianę "Prawa prasowego", dziennikarza można skazać na podstawie niekonstytucyjnych przepisów - powiedziała po wyroku SN Dominika Bychawska z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, która wspiera Srokę i zapowiedziała już wystąpienie o wznowienie postępowania.

Czytaj też opis problemu na stronie Obserwatorium Wolności Mediów w Polsce HFPC

Odsłon: 4788 | Komentarzy: 0 | Udostępnij:

Adres e-mail nie zostanie wyświetlony na stronie,
służy jedynie możliwości potwierdzenia komentarza.
komentarz