Miało być uczciwie, a tymczasem Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) próbuje się wybielać ponieważ albo nie spełnia swojej roli jako państwowy instytut badawczy, którego misją jest dbanie o bezpieczeństwo internetu i cyfryzacja kraju, albo przymyka oko na możliwą działalność obcych/anonimowych podmiotów wpływających na wybory w Polsce. We wczorajszym komunikacie NASK informował, że zablokował reklamy wyborcze w META. Ale to nie jest prawda.
Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) posłużyła się wczoraj (14 maja) mglistymi wyjaśnieniami o rzekomej prowokacji uderzającej w kandydata na Prezydenta RP, Rafała Trzaskowskiego.
„Działania miały pozornie wspierać jednego z kandydatów i dyskredytować innych. Realizowane przez konta reklamowe kampanie dotyczyły szczególnie Rafała Trzaskowskiego, Karola Nawrockiego i Sławomira Mentzena. Analiza wskazuje na możliwą prowokację. Jej celem mogło być działanie na szkodę kandydata rzekomo wspieranego przez tego typu reklamy oraz destabilizacja sytuacji przed wyborami prezydenckimi” – czytamy w komunikacie NASK z 14 maja i dalej:
„Konta wykorzystywane do prowadzenia tej działalności, zostały zgłoszone do zablokowania firmie META. O sprawie poinformowano Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Prowadzone są działania związane z ustaleniem źródeł pochodzenia i finansowania kampanii”.
Dzisiaj (15 maja) NASK opublikował kolejny komunikat, w którym w dalszym ciągu rozmydla kwestie dotyczące odpowiedzialności osób powiązanych z komitetem wyborczym kandydata KO na prezydenta (o czym za chwilę):
„Analiza objęła aktywność siatki kilkuset fałszywych kont w serwisie X (dawniej Twitter), które w skoordynowany sposób rozpowszechniały przekazy spójne z linią propagandową Federacji Rosyjskiej. (…) Treści dotyczyły przede wszystkim tematów polaryzujących debatę publiczną, takich jak: bezpieczeństwo, polityka zagraniczna, migracja czy sytuacja społeczno-gospodarcza. W kampanii pojawiły się również wątki ściśle związane z wyborami – w tym materiały uderzające w jednego z kandydatów na urząd Prezydenta RP. Te same narracje, w identycznej oprawie graficznej, zostały wykryte także w serwisie Telegram – publikowane przez konta znane z udziału w działaniach rosyjskiej dezinformacji.
Proceder trwa
Wyjaśniamy: 15 maja o godzinie 14.00 oba fejkowe konta czyli „Wiesz Jak Nie Jest” i „Stół Dorosłych” w dalszym ciągu są obecne w META, reklamy nie zostały zablokowane na polecenie NASK tylko wygasły wykupione kampanie (były wykupione do 14 maja), a kontent zgromadzony na tych stronach wciąż jest dostępny i wciąż dowozi treści ingerujące w polskie wybory.
Tymczasem, Szymon Jadczak i Patryk Słowik z WP.pl ustalili, że za kosztowne reklamy realizowane przez firmy-krzaki „z placu budowy” (o czym pisaliśmy wczoraj) stali ludzie powiązani z Koalicją Obywatelską:
„Za publikowanymi w internecie reklamami politycznymi promującymi Rafała Trzaskowskiego i atakującymi jego konkurentów stoi pracownik i wolontariusze fundacji Akcja Demokracja (…). Jej prezesem jest człowiek, który jeszcze kilka tygodni temu był asystentem posłanki Koalicji Obywatelskiej – czytamy w artykule Jadczaka i Słowika. Co więcej: „Prezes Akcji Demokracja Jakub Kocjan kilka dni temu rozmawiał z wicepremierem oraz ministrem cyfryzacji Krzysztofem Gawkowskim o bezpiecznym przeprowadzeniu wyborów. Do niedawna był asystentem posłanki KO, a w 2020 r. otrzymał nagrodę od prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego”.
Suplement do raportu Obserwatorium Rozwoju Gospodarki i Demokracji
W uzupełnieniu „Raportu nt. niejawnych kampanii wyborczej poza strukturami komitetów”, przekazujemy kolejny dokument Obserwatorium Rozwoju Gospodarki i Demokracji (ORGiD) prezentujący skalę i charakter płatnych reklam wyborczych prowadzonych poza oficjalnymi komitetami.
„Analiza oparta jest wyłącznie na publicznych danych Meta Ad Library, zrzutach ekranowych wszystkich kreacji oraz metadanych kampanii – materiałach, które od kilkudziesięciu godzin stanowią gorący temat w mediach” – wyjaśnia Piotr Okulski, Ekspert ds. komunikacji strategicznej, Obserwatorium Rozwoju Gospodarki i Demokracji.
Najważniejsze ustalenia raportu
„Stół dla Dorosłych” wyprodukował 10 spotów rozwiniętych do 43 reklam. 100% przekazu promuje Rafała Trzaskowskiego. Każda kreacja zawiera podwójny call-to-action „Głosuj na Trzaskowskiego”. Budżet pojedynczej grupy to od 700 zł do 15 000 zł, a zasięg powyżej 1 mln wyświetleń.
„Wiesz Jak Nie Jest” wyprodukował 23 spoty. 100% treści to negatywne ataki na Sławomira Mentzena lub Karola Nawrockiego. Budżet mieści się w przedziale od 500 zł do 30 000 zł za klip, a łączna kwota widoczna w Ad Library to ok. 120 000 zł. Najostrzejsze reklamy („gwałt”, „pogarda dla kobiet”) finansowane były najwyżej i kierowane do kobiet.
Oba fan-page’e tworzą komplementarną „podwójną kampanię”: jedna machina buduje mobilizację „za” (pro-Trzaskowski), druga „przeciw” (anty-Mentzen/anty-Nawrocki/anty-PiS). Wnikliwa analiza wskazuje, że mogą mieć wspólnego, nieujawnionego administratora.
Mimo łącznej liczby poniżej 100 obserwujących, strony osiągały ogólnopolski zasięg dzięki wysokobudżetowej promocji i jest to dowód na czysto instrumentalny charakter profili. Wszystkie reklamy „Stół dla Dorosłych” eksponują nazwisko kandydata w pierwszych sekundach i kończą się planszą z domeną stoldoroslych.pl. CTA (call-to-action) natomiast występuje zawsze podwójnie (treść + przycisk).
mp
Do pobrania
Pełny raport (PDF) w załączeniu wraz z suplementem – materiałem źródłowym, zrzutami ekranu z zaznaczonymi przekazami oraz wyciągi z systemu Meta Ads z danymi technicznymi reklam – dowody na tezy zawarte w raporcie.
