Zapraszam na uroczystość nadania imienia legendarnej praskiej bibliotekarki Janiny Englert Czytelni Naukowej nr 1 w Warszawie. Uroczystość odbędzie się w bibliotece przy ul. św. Wincentego 85 w dniu 11 października 2023 roku o godzinie 17.
Mija 89 lat od momentu, kiedy Janina Englert założyła pierwszą w stolicy dzielnicową czytelnię naukową. Był to ewenement w skali miasta.
Po raz pierwszy w historii powstała czytelnia naukowa poza uczelniami i Biblioteką Główną na Koszykowej. Janina Englert wymyśliła i wprowadziła spotkania z ciekawymi ludźmi oraz lekcje biblioteczne, które weszły potem do kanonu czytelni naukowych.
W czasie II Wojny Światowej ocaliła kilka tysięcy książek, które z rozkazu okupanta miały być zniszczone lub wywiezione do Niemiec. Sfingowała włamanie do biblioteki i ukryła cenne pierwodruki. Wśród nich było około tysiąca książek z XIX wieku i kilkadziesiąt z XVIII wieku.
Po zamknięciu przez Niemców w 1942 roku bibliotek nie posłuchała zarządzeń okupanta i dalej potajemnie wypożyczała książki, narażając własne życie. Jako pierwsza w Warszawie, 23 listopada 1944 roku, otworzyła bibliotekę dla czytelników, mimo iż trwały działania wojenne, a lewobrzeżna Warszawa płonęła niszczona przez Niemców.
Była żołnierzem AK, a w jej mieszkaniu przy ul. Floriańskiej 12/16 w czasie Powstania Warszawskiego mieścił się Punkt Pomocy Żołnierzom AK.
Janina Englert była później pierwszą dyrektorką sieci bibliotek na Pradze Północ (dziś podzielonej na trzy dzielnice: Pragę Północ, Targówek i Białołękę).
Zorganizowała całą sieć prężnie działających placówek. W każdym nowym osiedlu na Pradze (Bródno, Panieńska, Praga I, II i III, Szmulowizna) dzięki jej inicjatywie powstawały biblioteki i czytelnie. Wbrew oporowi władz i kolegów bibliotekarzy – wprowadziła wolny dostęp do półek. Jak odchodziła na emeryturę zostawiała 30 prężnie działających placówek.
Serdecznie zapraszam na uroczystości w środę 11 X br. o godzinie 17.00 do Czytelni Naukowej nr 1 w Warszawie przy ul. św. Wincentego 85.
Warto o tak zasłużonych ludziach pamiętać.
Hanna Budzisz
Pani Hanna Budzisz jest wnuczką Janiny Englert i wiceprezesem Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Podczas uroczystego spotkania w bibliotece podzieli się z gośćmi wspomnieniami o babci i odpowie na pytania dziennikarzy.
